نظریه انتقادی یورگن هابرماس: نمونه ای از تفکر میان رشته ای در عصر حاضر

نظریه انتقادی یورگن هابرماس: نمونه‌ای از تفکر میان‌رشته‌ای در عصر حاضر

یورگن هابرماس از جمله متفکرین مکتب انتقادی است که به سختی می‌توان وی را به یک حوزه معرفتی خاص محدود و مقید نمود. با تفحص در آثار وی آشکار می‌شود که وی همزمان به چند حوزه معرفتی متفاوت از جمله فلسفه، جامعه شناسی، روان شناسی و زبان شناسی تعلق دارد. هابرماس برای حل معضلات بشر امروزین چندین رشته علمی را در هم بیامیزد که حاصل آن نظریه خویشتن نگری (تامل بر خویشتن) و نظریه کنش ارتباطی است. در هر دو نظ...

علوم سیاسی پروژه ای میان رشته ای

این مقاله، حاصل دغدغه‌ای پژوهشی در فلسفۀ علم است که در آن پرسش‌های هستی‌شناسی، شناخت-شناسانه، روش‌شناسانه و ارزش‌شناختی در مورد «میان‌رشتگی» و «علوم سیاسی» طرح و بررسی شده است. در پرتو این نگاه، نقطه تمرکز مقاله آن است که آیا علوم سیاسی یا علم سیاست رشته یا پروژهای میان‌رشته‌ای است؟ پروژۀ میان‌رشته‌ای چنان‌که از مقدمات نظری بر می‌آید دربردارندۀ یک عرصه‌شناختی (همگرایی و ادغام رشته‌ای) و هم بعدی...

مطالعه ای میان رشته ای در حوزه تاریخ فرهنگی

سیر تحول از علوم رشته ای تا علوم میان رشته ای و علوم یکپارچه

از نظرارسطو و فلاسفۀ اسلامی و فلاسفۀ قرون وسطی همۀ علوم زیر چتر فلسفه قرار می گرفت و فلسفه عمدتاً به فلسفۀ نظری و فلسفۀ عملی تقسیم می شد ، که فلسفۀ نظری شامل متافیزیک ، ریاضیات و طبیعیات بود. قبل از تکون علم جدید، دانشمندان درپی آن بودند که تصویر یکسانی از کل جهان به‌دست آورند. تمام بخش‌های دانش، بایستی در یک چارچوب کل‌نگرانۀ فلسفی قرار می‌گرفت. پس از تکون علم جدید کم­کم فلسفه های تجربه­گرا ، که...

جایگاه نظام علمی گردشگری: از رویکرد رشته ای تا میان رشته ای

انسان برای سهولت مطالعه­ی جهان به طبقه­بندی دانش پرداخته و این طبقه­بندی امکان انباشت و بازیابی دانش را برای وی فراهم می­کند. قرارگیری انواع دانش در مرزهای مشخص به تدریج رشته­های دانشگاهی را برای مطالعه­ی نظام­مند پدیده­های جهان به وجود آورده است. گردشگری، به عنوان یکی از پدیده­های دنیای معاصر، موضوعی پیچیده و چندوجهی است که بررسی آن عبور از مرزهای رشته­های رایج دانشگاهی و اتخاذ رویکرد تلفیقی ر...

تفکر انتقادی به مثابه روشی عام برای پژوهش های میان رشته ای علوم انسانی

روش، عنصر اساسی و تعیین کننده در انجام موفقیت آمیز یک عمل، به ویژه پژوهش و مطالعه است. به این معنا که مطالعه یا پژوهش به خودی خود آن اندازه مهم نیست که چگونگی انجام آن. مقاله حاضر در صدد معرفی روشی عام با کاربردی بدون مرز برای انجام پژوهش ها و مطالعات میان رشته ای است، و با برشمردن، تحلیل، و چگونگی کاربست عناصر تفکر انتقادی می کوشد تا آن را به عنوان روشی عام برای انجام مطالعات و پژوهش های میان ...